Różnorodność gatunków roślin i drzew w lesie jest bardzo duża. Jednak nie każdy gatunek urośnie na danym siedlisku, ponieważ ma różne wymagania głównie pod względem gleby i wilgotności. Aby łatwiej było nam dopasować gatunek roślin czy drzew do siedliska, zostały one podzielone i sklasyfikowane tak aby obejmowały fragmenty lasu o podobnej żyzności. Tak powstały typy siedliskowe lasu. Jest to podstawowa jednostka w systemie klasyfikacji siedlisk leśnych, obejmująca powierzchnie leśne o zbliżonych warunkach siedliskowych wynikających z żyzności i wilgotności gleb, podobieństwa cech klimatu oraz ukształtowania terenu i jego
budowy geologicznej.

Jakie wyróżniamy typy siedliskowe lasu?

Wyróżniamy kilka rodzajów typów siedliskowych lasu. Każdy z nich różni się od siebie stanem uwilgotnienia, rodzajem gleby, występowaniem gatunków drzew i roślin oraz żyznością. Charakterystyka typów siedliskowych lasu:

Bór suchy - siedliska skrajnie ubogie, suche i kwaśne, występuje na piaskach eolicznych, wydmach, na piaskach sandrowych i rzecznych. Gatunki jakie rosną na tym typie siedliskowym lasu to najczęściej sosna, brzoza, jałowiec. Runo jest monotonne i ubogie.
 

Bór świeży - siedliska ubogie, słabo uwilgotnione, gleby bielicowe oraz rdzawe. Jedno z najbardziej rozpowszechnionych siedlisk w kraju, występują na piaskach, na piaskach sandrowych. Gatunki rosnące na tym siedlisku to głównie sosna, brzoza, jałowiec, jarząb, dąb bezszypułkowy, borówka czernica z udziałem mchów.
 

Bór wilgotny - siedliska z płytkim torfem na piaskach, gleby bielicowe, oglejone, torfiasto-glejowe. Jest to ubogie siedlisko występujące najczęściej w sąsiedztwie boru świeżego, na piaskach różnego pochodzenia. Gatunki występujące na tym siedlisku to sosna, świerk, brzoza brodawkowata, brzoza omszona, kruszyna, jarząb, borówka czernica, trzęślica modra.
 

Bór bagienny - gleby torfowe i murszowe, występują na torfowiskach wysokich. Gatunki występujące na tym siedlisku to głównie sosna, brzoza omszona, miejscami świerk, kruszyna, jarząb
 

Bór mieszany świeży - siedliska dość ubogie o małym stopniu nasycenia, gleby rdzawe i bielicowe. Występuje na dość ubogich, przesortowanych piaskach rzecznych, lub piaskach i żwirach akumulacji wodnolodowcowej.Gatunki występujące na tym siedlisku to sosna, świerk, buk, dąb szypułkowy, dąb bezszypułkowy, modrzew, brzoza, jodła, lipa drobnolistna, jałowiec, jarząb, leszczyna, kruszyna, trzmielina. W runie możemy spotkać borówkę czernicę, konwalijka dwulistna, niekiedy również konwalia majowa oraz szczawik zajęczy.

Bór mieszany wilgotny - siedliska dość ubogie o dość małym stopniu nasycenia, gleby bielicowe, bielicowe torfiaste, murszowe, gruntowo-glejowe, torfowo-glejowe. Występuje na siedliskach ubogich, wilgotnych w obniżeniach terenu, często w sąsiedztwie boru mieszanego świeżego lub boru wilgotnego. Gatunki występujące na tym siedlisku to sosna, świerk, dąb, brzoza, osika, jodła, kruszyna, leszczyna, jarząb. W runie możemy spotkać borówkę bagienną, bagno zwyczajne.

Bór mieszany bagienny - siedliska mokre i bardzo mokre, gleby bagienne- torf na utworach piaszczystych. Występuje w obniżeniach terenu, na torfowiskach wysokich i przejściowych. Gatunki występujące na tym siedlisku to sosna, świerk, brzoza omszona, kruszyna. W runie wełnianka pochwowata, żurawina, borówka bagienna oraz kilka rodzajów turzyc (siwa, gwiazdkowata, pospolita), wełnianka wąskolistna oraz czermień błotna.
 

Las mieszany świeży – siedliska średnio żyzne, gleby pyłowe. Występują na utworach akumulacji lodowcowej, piaskach pylastych, gliniastych. Gatunki rosnące na tym siedlisku to sosna, dąb, buk, świerk, jodła, modrzew, osika, lipa, klon. W podszycie leszczyna, trzmielina, kruszyna, jarząb, dereń, głóg. W runie natomiast można spotkać gatunki typowe dla borów mieszanych jak i lasów liściastych.
 

Las mieszany wilgotny - siedliska średnio żyzne i wilgotne, gleby płowe, występuje na utworach akumulacji lodowcowej i wodnolodowcowej, piaskach pylastych, gliniastych. Z gatunków dominuje tu dąb szypułkowy, sosna, świerk, brzoza omszona i osika, w wilgotniejszych partiach również olsza. W warstwie krzewów kruszyna.
 

Las mieszany bagienny - siedliska średnio żyzne i bagienne, gleby bagienne na torfach przejściowych. Spotykany często w pobliżu małych zarastających jeziorek śródleśnych. W drzewostanie panują brzoza omszona, świerk, sosna zwyczajna przy udziale olszy czarnej. W warstwie krzewów kruszyna, wierzby. W warstwie runa narecznica błotna, siedmiopalecznik, fiołek błotny, turzyca siwa, skrzyp bagienny.
 

Las świeży - siedliska żyzne, bardzo żyzne i świeże, gleby brunatne. Występuje na glinach zwałowych, piaskach gliniastych, glinach. Gatunki panujące to dąb szypułkowy, buk, świerk oraz jako gatunek współpanujący sosna. Charakterystycznym dla lasu świeżego zespołem leśnym jest grąd wysoki z panującym w drzewostanie grabem pospolitym.
 

Las wilgotny - siedliska żyzne, bardzo żyzne i świeże, gleby brunatne i czarne ziemie. Występuje na glinach zwałowych, piaskach gliniastych, piaskach pylastych zalegających na glinach zwałowych. Gatunki panujące to dąb szypułkowy, buk zwyczajny, świerk pospolity oraz jako gatunek współpanujący sosna. Gatunki podszytu to leszczyna, kruszyna, trzmielina, jarząb, głóg, dereń, bez czarny. Również charakterystycznym zespołem leśnym jest grąd.
 

Ols - siedliska żyzne i bardzo żyzne, bagienne, gleby bagienne z torfem niskim lub murszem. Występuje najczęściej na obrzeżach jezior, łąk lub pastwisk, w dolinach rzek. Zajmuje siedliska bagienne, z bardzo płytką lub płytką wodą gruntową. Siedlisko olsu charakteryzuje się dużym bogactwem gatunkowym roślinności dna lasu. Spotyka się tu zarówno gatunki typowo leśne porastające kępy przy pniach (paprocie, konwalijka, szczawik
tojeść, różne gatunki mchów) jak i gatunki szuwarowe, charakterystyczne dla obrzeży otwartych wód stojących lub wolno płynących oraz bagiennych łąk. Są to różne gatunki wysokich turzyc, kosaciec żółty, knieć błotna. Roślinność ta wypełnia obniżenia pomiędzy kępami. Gatunkami głównym są olsza czarna, domieszkowe to jesion, brzoza omszona świerk. Podszyt stanowią leszczyna, kruszyna, bez czarny, porzeczka czarna, jarząb.
 

Las łęgowy - siedliska żyzne i bardzo żyzne, okresowo zalewane lub podtapiane, o dużych wahaniach poziomu wody gruntowej w ciągu roku. Gleby bagienne, organiczne i organiczno-mineralne. Występują w strefie zalewów wód rzecznych lub przy spływie po stokach nadmiaru wód opadowych i roztopowych. Przeważnie na madach ciężkich i średnich. Gatunkami głównymi są dąb szypułkowy i jesion wyniosły (mogące dorastać imponujących rozmiarów) z domieszką topoli białej, wiązu szypułkowego, olszy czarnej, brzozy omszonej, a także jaworu, klonu zwyczajnego i lipy. Warstwa krzewów jest bujnie rozwinięta - dominuje w niej czeremcha zwyczajna, spotyka się też derenia świdwę, bzy, leszczynę, trzmielinę oraz młode osobniki gatunków drzewiastych. Charakterystyczne jest, że formy drzewiaste mogą tworzyć tutaj również niektóre krzewy - nierzadko można spotkać w łęgu „drzewiaste” czeremchy, derenie czy trzmieliny. Na piaszczystych madach dużych rzek, np. w dolinie Wisły, czasami dominuje w drzewostanie topola biała i drzewiaste wierzby. Są to tzw. łęgi topolowe.
 

Ols jesionowy - Zajmuje siedliska żyzne, bagienne, z bardzo płytką lub płytką, ruchomą wodą gruntową o odczynie obojętnym lub zasadowym. Siedlisko to często stanowi przejście do lasu wilgotnego. Gleby to zasobne gleby bagienne, organiczne i organiczno-mineralne, mułowo lub murszowo-glejowe oraz mułowo-murszowe.  Gleby te wytworzone są z murszów lub torfów niskich lub czarnych ziem. Ols jesionowy odznacza się silnym zwarciem oraz zmieszaniem jednostkowym i kępowym. Z ogólnego tła wydzielają się grupy i małe drzewostany jesionowe. Warstwa krzewiasta rozwinięta silnie, w lukach z charakterystycznym występowaniem chmielu, pnącego się po pniach i gałęziach drzew. Runo zielne, wysokie i bujne z pokrzywą jako elementem przewodnim. Brakuje tutaj pospolitych w olsie wysokich turzyc i mchów. Zdegradowane olsy jesionowe przechodzą w drzewostany osikowo-olszowe, odroślowe, jednogatunkowe olszyny, drzewostany brzozowe lub pod bagienne łąki z kępami krzaczastej odroślowej olszy.